10-tomowy album strojów wsi małopolskiej już w naszych zbiorach bibliotecznych

Uprzejmie informujemy, że nasza jak najbardziej realna – czyli papierowa – biblioteka właśnie wzbogaciła się o dziesięć tomów składających się na album Krakowiacy, Lachy, Górale – stroje wsi małopolskiej, wydanych drukiem przez Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu. Sądeckiemu SOKOŁOWI serdecznie dziękujemy za ten niezwykle cenny prezent.

Krakowiacy, Lachy, Górale – stroje wsi małopolskiej to wydawnictwo Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu, ukazujące urodę, bogactwo i różnorodność tradycyjnych, świątecznych strojów oraz codziennych ubiorów chłopskich noszonych niegdyś w małopolskich wsiach od Krakowa po Zakopane, od Zawoi po Gorlice. Strój od zawsze pełnił w tradycyjnej społeczności wiejskiej niezwykle ważną rolę. Demonstrował przynależność do stanu chłopskiego i do swojej lokalnej grupy. Po ubiorze rozpoznawano zamożność, pozycję społeczną oraz stan cywilny. Świąteczny, paradny – noszony podczas ważnych wydarzeń i uroczystości – spełniał rozliczne funkcje obrzędowe. Strój bujnie się rozwijał i ewoluował na przestrzeni lat. Najstarsze ubiory miały proste, archaiczne kroje, naturalne kolory oraz skromne, choć wysmakowane, zdobnictwo. Z czasem wprowadzano coraz więcej przemysłowych barwnych, wzorzystych tkanin oraz bogatszą ornamentykę.   Na terenie dzisiejszego województwa małopolskiego istniało dawniej bez mała trzydzieści odmian wiejskiego stroju odświętnego w obrębie kilkunastu zamieszkałych tu grup etnograficznych. Na północy byli to Krakowiacy z licznymi subregionami w części zachodniej i wschodniej; w centrum na terenach podgórskich – Lachy i Pogórzanie o mieszanej, krakowsko-góralskiej kulturze; wreszcie – cały szereg grup górali karpackich, żyjących u podnóży Beskidów i Tatr, po Beskid Niski na wschodzie, zasiedlony niegdyś przez Łemków.

Obecnie tradycyjne stroje znane są przede wszystkim dzięki licznym w Małopolsce zespołom folklorystycznym. Czasem też noszone są podczas lokalnych uroczystości. Wyjątkiem jest Podhale, gdzie góralskie ubrania do dziś zakładane są prywatnie, na świąteczne rodzinne i religijne okazje. Ostatnio rośnie zainteresowanie i zapotrzebowanie na lokalne stroje również u Lachów z Podegrodzia czy Górali od Łącka [z: http://mcksokol.pl/wydawnictwo/krakowiacy-lachy-gorale-stroje-wsi-malopolskiej].