Powrót do źródeł – na szlaku Wołochów

Zapraszamy na „Powrót do źródeł: na Szlaku Wołochów”!

A oto program:

1 października 2022 miejscowości: Jeleśnia, Krzyżowa, Korbielów, Sopotnia Mała

Wykłady: Stara Karczma w Jeleśni

10.30 Piotr Kłapyta: Uwarunkowania historyczno – geograficzne migracji Wołoskich w Karpatach ze szczególnym uwzględnieniem Karpat Zachodnich.

Wykład będzie dotyczył uwarunkowań historyczno-geograficznych migracji w Karpatach ze szczególnym uwzględnieniem Karpat Zachodnich. W tej problematyce będzie uwzględniony nowy obecnie wątek wpływu zmian klimatu podczas małej epoki lodowej (XV/XVI) na zanik gospodarki rolnej w górskich osadach Karpat i gwałtowną ekspansję gospodarki pasterskiej na prawie wołoskim. Przykłady wpływu tego czynnika znane są w dolinie Koszarawy. Podkreślona będzie rola wspólnot gospodarczych i administracyjnych prawa wołoskiego, która zachowała się reliktowo w regionie Jeleśni i dorzecza górnej Koszarawy (wojewoda i sołtysi prawa wołoskiego). Wyniki będą przedstawione w formie serii map tematycznych Karpat Polskich, ukazujących kolejne historyczne etapy ewolucji osad wołoskich i rozwoju sieci osadniczej. Do tej pory takie podejście bazujące na relacjach danych historycznych i geograficznych nie było prezentowane. W dotychczasowej literaturze powtarzane są często bardzo uproszczone poglądy, które w świetle dotychczasowego postępu wiedzy wydają się być nieaktualne. Szerokie spojrzenie na fenomen rozwoju osadnictwa na prawie wołoskim w kontekście karpacko-bałkańskim pozwala dostrzec reliktowe rysy ewolucji osadnictwa regionu, decydujące o jego współczesnej odrębności i specyfice oraz walorach promocyjnych.

12.00 Justyna Kłapyta – temat: Kosmogonia kultury muzycznej Wołochów – problematyka muzycznego dziedzictwa wołoskiego

Kosmogonia kultury muzycznej Wołochów – problematyka muzycznego dziedzictwa wołoskiego zalicza się do tematów unikatowych w rozważaniach etnomuzykologicznych. Będzie to spotkanie z najbardziej wyrazistymi fenomenami muzycznymi kultury Wołochów między Karpatami a Bałkanami. Treści wykładu to efekt kilkunastu lat poszukiwań specyfiki idiomatyki wołoskiej w muzyce Karpat. Wybrane fenomeny muzyczne zaprezentowane zostaną w kontekście archaicznych wierzeń, magii i wyobrażeń o świecie, których nosicielami byli Wołosi jako spadkobiercy antycznych i prasłowiańskich tradycji religijnych. Wykład będzie przeplatany krótkimi warsztatami w zakresie właściwej interpretacji zwłaszcza pasterskiego repertuaru pieśniowego.

13.00 Otwarcie wystawy „Twarze Niezapomnianych Przodków” – wystawa w formie ekspozycji w oknach starych drewnianych zabytkowych domów wzdłuż głównej ulicy Jeleśnia- Krzyżowa- Korbielów

19.00 Potańcówka przy dudach – Dom Strażaka w Sopotni Małej.