32. Bukowińskie Spotkania

Stowarzyszenie „Res Carpathica”, dzięki zaangażowaniu dr hab. Heleny Krasowskiej, prof. PAN, rokrocznie obejmuje swoim patronatem i współorganizuje polskie edycje „Bukowińskich Spotkań”, a w szczególności skierowane do nieco młodszych uczestników, choć również tych w sile wieku, Bukowińskie Festiwale Nauki.

Oto tegoroczne edycje: Rumunia, Câmpulung Moldovenesc, 23–25.07.2021; Ukraina, Czerniowce, 21–22.08.2021; Polska, Lubań, 26–27.08.2021; Polska, Dzierżoniów, 28–29.08.2021; Polska, Jastrowie, Piła, 07–10.10.2021; Węgry, Bonyhád, węgierska edycja festiwalu została odwołana. Poniżej krótki materiał filmowy z rumuńskiej wersji „Bukowińskich Spotkań” w Câmpulung Moldovenesc, z występem zespołu z Republiki Mołdawii :

To wydarzenie o randze europejskiej prezentuje folklor i tradycje Bukowiny, poprzez udział organizacyjny pięciu krajów, w których obecnie żyją dawni mieszkańcy Bukowiny i ich potomkowie: Polski, Ukrainy, Rumunii, Węgier i Republiki Mołdawii. Ogólnym celem festiwalu jest promocja Bukowiny jako wzorcowego modelu porozumienia i harmonijnej współpracy poprzez zachowanie tożsamości kulturowej. Działania kulturalne prowadzone podczas festiwalu mają na celu ukazanie bogactwa kulturowego Bukowiny w jej wieloetniczności, poprzez przegląd zespołów artystycznych uczestniczących w programie, prezentujących pieśni, grę, muzykę, strój i obyczaje, a także stymulowanie procesu kształtowania regionalnej świadomości społeczność Bukowiny, zwłaszcza wśród młodzieży. Pod tą nazwą corocznie, od 1989 r., odbywają się imprezy festiwalowe w ramach Międzynarodowego Festiwalu Folklorystycznego „Bukowińskie Spotkania”. Pomysł zorganizowania tego festiwalu rzuciły dwie niezwykłe osobistości: po pierwsze, pochodzący z Czerniowiec profesor filologii słowiańskiej Uniwersytetu Warszawskiego, Kazimierz Feleszko oraz etnograf z Domu Kultury w Pile, Zbigniew Kowalski. W położonej niedaleko Piły miejscowości Jastrowie powstała amatorska grupa artystyczna „Jastrowiacy”, składająca się z polskich emigrantów z Bukowiny. Organizatorzy festiwalu szybko zdali sobie sprawę, że bodźcem, który skłonił ich do podjęcia pracy i ukierunkował ich, była potrzeba zachowania i promocji wizerunku Bukowiny, jako wielonarodowego regionu, w którym bezkonfliktowo żyły różne grupy etniczne. Pierwsza edycja festiwalu odbyła się w Jastrowiu w dniach 22-24 czerwca 1990 r. pod nazwą „Festiwal Folklorystyczny Polaków z Bukowiny”, w której wzięło udział 9 grup artystycznych – 7 z Polski, a 2 z zagranicy (jeden polski z Rumunii i jeden ukraiński z Czerniowiec). Druga edycja odbyła się w dniach 30 maja – 2 czerwca 1991 r. i zgromadziła 13 zespołów artystycznych, w tym z Rumunii (dwa zespoły polskie i jeden zespół rumuński) oraz z Ukrainy (jedna grupa polska i dwie grupy ukraińskie). Owe pierwsze edycje festiwalu, pokazały, że mimo upływu czasu i zmian, jakie zaszły w ostatnich dziesięcioleciach w Europie Wschodniej, tradycja bukowińskiej tolerancji wciąż znajduje swoich zwolenników. Dlatego organizatorzy doszli do wniosku, że festiwal musi nabrać nowego charakteru. Artystyczna pasja polskich Bukowińczyków, ukraińskich Polaków, Rumunów i innych, rozsianych po świecie spowodowała konieczność zmian w programie festiwalu, który w ten sposób nabrał charakteru międzynarodowego. Aby uniknąć eksponowania i obecności wyłącznie polskich grup folklorystycznych, organizatorzy postanowili rozszerzyć udział w festiwalu o zaproszenie grup należących do innych grup etnicznych Bukowiny. Od 1992 r. przyjęła się nazwa Międzynarodowy Festiwal Folkloru „Bukowińskie Spotkania”. Główną ideą „Spotkań Bukowińskich” jest przekonanie, że tak długo, jak „pełne poparcie i prezentacja bukowińskich wartości w ogóle, a także ich własnej tożsamości kulturowej, są niezbędne dla Bukowińczyków mieszkających nad Prutem i Seretem, bo to emigranci z Bukowiny” – jak powiedział Zbigniew Kowalski – „organizatorzy zachowają dotychczasową formę organizacji festiwalu”.

Głównym celem ustanowionego przez organizatorów Międzynarodowego Festiwalu Folkloru „Bukowińskie Spotkania” jest m.in.:

a) ukazanie bogactwa kulturowego Bukowiny w jego wieloetnicznej postaci, poprzez inscenizację złożonych i różnorodnych tradycyjnych przejawów artystycznych, wokalnych, choreograficznych, muzycznych oraz bukowińskiego stroju i obyczajów;

b) pielęgnowanie wzajemnego poznania się członków bukowińskich grup artystycznych poprzez bezpośredni udział w festiwalu;

c) prezentacja wartości Bukowiny, wzajemnego szacunku, tolerancji międzyetnicznej, dobrego współżycia;

d) promowanie wizerunku Bukowiny jako dobrego przykładu zrozumienia, harmonii i współpracy, wzajemnego szacunku między grupami etnicznymi oraz zachowania tożsamości kulturowej każdej społeczności etnicznej;

e) zbliżenie narodów Europy i wzajemne poznanie się poprzez grupy, które je reprezentują;

f) zachowanie folkloru bukowińskich emigrantów z Polski, Węgier, Słowacji i Niemiec, dla których „Spotkania Bukowińskie” dają możliwość zorganizowanego kontaktu z Bukowiną i jej obecnymi mieszkańcami.

Wszystkie edycje festiwalu, od pierwszej do dziewiątej, odbywały się corocznie w Jastrowiu i polskich miastach. Realizacja festiwalu od początku w Polsce, wyjazdy organizatorów i zespołów Bukowińskich z Polski na Bukowinę pokazały, że pełna prezentacja fenomenu kulturowego i społecznego regionu nie może istnieć bez zorganizowanych „Spotkań Bukowińskich” u samych źródeł na Bukowinie i w innych społecznościach bukowińskich uchodźców. Tak narodził się pomysł i starania o rozszerzenie i zorganizowanie tego festiwalu na samej Bukowinie. Sprzyjające warunki pojawiły się w 1999 r. i zbiegły się z obchodami 10-lecia festiwalu. Po pierwszej polskiej części, tradycyjnie zorganizowanej w Jastrowiu i Pile (Polska), festiwal dotarł nad Prut i Seret, a wydarzenia miały miejsce najpierw w Rumunii w Câmpulung Moldovenesc w powiecie Suczawa, a następnie na Ukrainie w Czerniowcach. W 2000 r. współorganizatorami festiwalu zostali Bukowińscy Węgrzy, a miasto Bonyhád stało się czwartą areną Międzynarodowego Festiwalu Folkloru „Folk Encounters”. Potwierdzeniem chęci uczestników, aby kontynuować festiwal jako wydarzenie międzynarodowe na Bukowinie, stało się podpisanie 15 stycznia 2000 r. w Czerniowcach na Ukrainie protokołu ukraińsko-polsko-rumuńsko-węgierskiego. „Spotkania Bukowińskie” zajmują więc wyjątkowe miejsce wśród międzynarodowych festiwali folklorystycznych w Europie, stając się z czasem największą tego typu europejską imprezą. Festiwal ten jest ważnym czynnikiem wpływającym pozytywnie na związki między jednostkami, między grupami etnicznymi, ale także między państwami Europy Środkowej i Wschodniej. Ten coroczny festiwal organizowany jest w czterech krajach: Polsce, Rumunii, na Węgrzech i na Ukrainie, od maja do października, co motywuje młode pokolenie z Bukowiny do entuzjastycznego przejęcia i kontynuowania tradycji festiwalu [za: https://www.campulungmoldovenesc.ro/descopera/intalniri-bucovinene].

Serdecznie zapraszamy na kolejne edycje 32. Bukowińskich Spotkań na Ukrainie i w Polsce!